Siber suç ve çocuklar hakkında konuştuğumuzda, genellikle konu küçükleri çevrim içi tehlikelerden korumakla ilgilidir. Bu, çocuklarımızın cihazlarında doğru ebeveyn kontrolü yazılımının olması ve bu sayede çocukların tehlikeli veya uygunsuz içeriğe erişim sağlamadığından emin olmamız anlamına gelir. Aynı zamanda kötü amaçlı yazılıma karşı programlar yüklü olduğundan ve gizlilik ayarlarının düzgün bir şekilde yapılandırıldığından da emin olmalıyız.
Peki bir çocuk ‘kötü adam’ olmayı seçerse ne yapmalıyız? Çok küçük yaştaki çocuklar da dahil olmak üzere, bu durum düşündüğünüzden çok daha yaygındır. Birçok çocuk ‘kötü niyetli’ (etik olarak bilenen ‘iyi niyetlinin’ aksi, bilgisayar korsanlığı) etkinliklerinin yasa dışı olduğunun farkında değildir.
Ancak çocuğunuzun teknoloji becerilerini kötü amaçlar doğrultusunda kullanıyor olabileceğinden şüphelenmeniz durumunda, onları doğru yola yönlendirmeniz için asla geç değildir. Ayrıca siber becerilerini doğru yönlendirebileceğiniz ve sonuç olarak siber güvenlikte kariyer yapmalarına yardımcı olabilecek birçok yasal alan da bulunur.
Tüm bunlar kulağa bir Hollywood filmi senaryosu gibi gelse de bu duruma günlük hayatta çok sık rastlanıyor. Siber suçta kullanılabilecek araçların ve tekniklerin daha ucuz ve kolay ulaşılabilir hale gelmesiyle okul çağındaki bilgisayar korsanlarına giderek daha sık rastlanıyor. Bazı çocuklar saldırılarında teknolojiye ve tehdit tekniklerine inanılmaz derecede hakimken bazıları yalnızca ne kadar ileri gidebileceklerini görmek istiyor.
İLGİLİ MAKALE: Bazı gençleri siber suçlu olmaya iten nedir?
İngiltere Ulusal Suç Ajansı (NCA), Ulusal Siber Suç Birimi’nden (NCCU) alınan verilere göre öğrencilerin düzenlediği DDoS saldırılarının 2020 yılında 2019 yılına göre %107’lik bir artış gösterdiğini belirtiyor. NCCU’nun “Önleme” ekibinde yer alanlar, bu saldırılardaki gençlerin yaş ortalamasının 15 olduğunu bildiriyor ve geçtiğimiz günlerde düzenlenen bir NCA raporuna göre DDoS saldırıları düzenlerken yakalanan çocuklardan bazıları dokuz yaşında. Ancak siber suçla ilgisi bulunan çocukların olduğu örnekler yalnızca DDoS saldırılarıyla sınırlı değildir.
Örneğin:
Londra’da öğrenci olan Betsy Davies, güvenli olmayan, halka açık bir Wi-Fi bağlantısı yoluyla bir başkasının dizüstü bilgisayarına 10 dakika içinde nasıl bağlanabileceğinizi gösterdiğinde yalnızca yedi yaşındaydı. Bunu nasıl yaptı? Nasıl yapılacağıyla ilgili çevrim içi arama yaparak. Yalnızca YouTube’da bu konuda yaklaşık 14.000 eğitim videosu yer alıyordu o sırada.
Elliott Gunton, İngiltere’de ISP TalkTalk’a sızdığında daha 16 yaşındaydı. 150.000’den fazla müşteri hesabının ele geçirilmesiyle sonuçlanan bu olay tarihin kara sayfasında yerini almıştır. Daha sonra farklı siber suçlardan ceza aldı ve ABD’de daha ciddi suçlardan ötürü suçlu bulundu.
İsmi verilmeyen 16 yaşında bir Avustralyalı öğrenci, Apple’in dahili sistemlerini birçok kez kırdı ve 90 GB’lık “güvenli dosya” ele geçirdi ve müşteri hesaplarına erişim sağladı. Avukatı, gencin Apple’a hayran olduğunu ve şirkette iş bulmak istediği için bunu yaptığını söyledi.
Ebeveynler birçok konuda endişe duyar. Ancak yasa dışı bilgisayar korsanlığı etkinliği söz konusu olduğunda çocuğun davranışlarıyla ilgili herhangi bir değişiklik karşısında dikkatli olmalıdırlar. Michigan State University’nin (MSU) 2019 yılında yürüttüğü önemli bir çalışmada, gençlerin yer aldığı siber suçlarla ilgili temel ipuçlarından bazılarına yer verilmiştir. Bunlardan bazıları şunlardır:
Öz kontrolün azalması
Akran ilişkileri – bilgisayar korsanlığı yapan başka çocuklarla arkadaşlık (çoğunlukla kızlar)
TV izleyerek veya bilgisayar oyunları oynayarak geçirilen zaman (çoğunlukla erkekler)
Fırsat – kişisel bilgisayarın en düşük seviyede ebeveyn gözetiminin olduğu özel bir odada bulunması
Erken yaştan itibaren cep telefonuna erişim sağlama
Dijital korsanlığa ilgi duyma
ŞUNU DA OKUYUN: Dijital Bağımlılık: Çocuğunuzu ekran başından nasıl kaldırırsınız
Çocuğunuzun çevrim içi etkinliğinin kontrolden çıktığını anlayabileceğiniz birkaç işaret daha var. Örneğin, e-postalarınızı/mesajlarınızı okuduğunu anlamanızı sağlayacak özel meselelerden bahsedebilir veya kendi gizliliklerini korumaya aşırı özen gösterebilir ve giriş bilgilerini paylaşmayı kesinlikle reddedebilirler.
Elbette bu durum yalnızca çocuk olmalarından da kaynaklı olabilir. Sızma testi araçları gibi yazılım türlerine erken yaşta ilgi duyulması da bu duruma bir işaret olabilir.
MSU raporunun baş yazarı Thomas Holt’un da açıkladığı üzere gözetimsiz, masum ‘oyunlar’ bu merakı artırabilir. Sonuçları ne olur? NCA’ya göre yetkililerin resmi uyarılarının yanı sıra para cezasından tutuklamaya ve ciddi suçlarda hapis cezasına kadar çeşitli sonuçları olabilir.
Çocuğunuzun cihazlarına indirilen ebeveyn kontrol yazılımı belli siber suç sitelerine, bilgisayar korsanlığı forumlarına ve internetin diğer karanlık kısımlarına erişim sağlamaya çalışma gibi etkinlikler yoluyla çocuğunuzun bilgisayar korsanlığına yöneliminin ilk işaretlerini yakalamanıza yardımcı olabilir. Ancak teknoloji konusunda belli beceriler edindiyse, böyle bir etkinliği gizleyebilir.
ŞUNU DA OKUYUN: Çocukların teknoloji kullanımını kontrol etmek: engelleyici bir önlem mi yoksa gizlilik ihlali mi?
Becerileri olumlu sonuçlar alacak şekilde yönlendirmek her zamankinden çok daha önemli. Bunun çeşitli yolları var. Bazı hükümetler öğrencilerin becerilerini test etmeleri, iyileştirmeleri ve geliştirmeleri için siber güvenlik programları yürütüyor. Bu durum, siber güvenlik alanında kariyer sahibi olmalarını ve donanımlı hale gelmelerini sağlayabilir. Uzun süredir çalışma alanında eksiklikleri bulunan bir sektör, yeni başlayanlara yüksek ücretle başlama ve uzun, başarılı bir kariyer elde etme olanağı sunar.
Ayrıca hükümet ve özel kuruluşlar tarafından yürütülen korsanlıkla ilgili yarışmalar da bulunuyor. Bu yarışmalarda dünyadaki en iyilere karşı becerilerini test edebilir ve çalışan olarak başarılarını gösterebilirler.
En önemli nokta iletişim kanallarını açık tutmaktır. Çocuklarınızın hobilerine ilgi gösterin. Ayrıca, yasa dışı alanlara yöneldiklerini düşünüyorsanız, bunun riskleri konusunda onları bilgilendirin, olumlu ve yasal fırsatlara yönlendirin.
NCA’nın yayınladığı, çocuğunuzla paylaşabileceğiniz yararlı makaleleri birçok yerde bulabilirsiniz.
Çocuklarınızın çevrimiçi karşılaştığı tehlikelerin yanı sıra teknolojinin bu konuda nasıl yardımcı olabileceği konusunda daha fazla bilgi sahibi olmak için Safer Kids Online web sayfasına gidin.
Android için ESET Ebeveyn Kontrolü
30 GÜN BOYUNCA ÜCRETSİZ DENEYİNYıl içinde siber suç faaliyetlerinde iniş çıkışlar yaşanabilir. Siber suçlular sıklıkla daha olası kurbanlara ulaşmalarını sağlayacak ve kötü amaçlarını kazanca çevirecek olayları kullanır. Yeni okul yılının veya yeni dönemin başlaması da bu olaylardan biri. Çocuğunuz okula döndüğünde ne tür siber tehditlerle karşılaşabilirsiniz? Peki bu tehditlere nasıl yanıt verirsiniz?
Gençlerin yanlış tarafı seçmesini engellemek ve becerilerini iyi şeylerden yana kullanmalarını sağlamak için asla çok geç değildir
Söz konusu olan çocuklarına ilk akıllı telefonunu satın almak olduğunda, ebeveynler genelde olası risklerin faydalara ağır bastığı sonucuna ulaşır ve ufaklıkların olabildiğince çevrimdışı kalmalarının daha güvenli olacağına karar verir. Ama aslına bakılırsa, doğru seçilir ve güvenliği sağlanırsa akıllı telefonlar yaratıcılığı arttırabilir ve hatta ufaklığın daha da güvende olmasını sağlayabilir. İşte size akıllı bir alışveriş yaparken kullanabileceğiniz birkaç ipucu.
