Güneş in okul out. Tüm çabalarımıza rağmen, çocuklarımızın yaz tatilini cihazlarıyla geçirme ihtimali yüksek. Yaşlarına uygun olarak çocuklarımızı korurken, gizliliklerine ve özgürlüklerine saygı gösterirken, aynı zamanda uyarılarımıza dikkat etmelerini sağlamak arasında bir denge kurmamız gerekir. Çünkü internet, eğlence ve sosyalleşmeye açılan harika bir kapı olsa da içinde karanlık güçleri de barındırıyor.
Yaz tatili, çocuklarınıza çevrimiçi ortamın başlıca gizli tehlikeleri hakkında bilgi vermek için mükemmel bir zamandır.
Çocuklar için en önemli 7 internet güvenliği riski
Yaz tatili, gün içinde internette geçirilecek daha fazla saat anlamına geliyor. Bu sağlıklı bir durum değildir. Ancak fazlası da var. Aşağıdaki tehlikelere dikkat edin:
Siber zorbalık
Pew Research’e göre, ABD’deki 13-17 yaş arası gençlerin neredeyse yarısı (%46) altı siber zorbalık davranışından en az birine maruz kalıyor. Bu davranışlar, lakap takma, dedikodu yayma, istenmeyen müstehcen görüntüler yayımlama, fiziksel tehditler ve özel görüntülerin izinsiz paylaşılması olabilir. Özellikle daha büyük yaşlardaki gençlerin bu tür tacizlere maruz kalma olasılığı daha yüksektir ve bu gençlerin ruh sağlığı üzerinde ciddi bir etki yaratabilir.
Dolandırıcılar
Ne yazık ki dışarıda çocukları dolandırmak isteyen birçok kişi vardır. Bu, cinsel zorlamadan ve çevrimiçi istismardan çevrimiçi talep ve rıza dışı cinsel ilişkiye kadar birçok şekilde olabilir. Dolandırıcılar, genellikle çevrimiçi ortamda takma adlar kullanır ve seçtiği kurbanla aynı yaştaymış gibi davranır. Bazı durumlarda kurbanla bir ilişki kurar ve onu müstehcen içerik göndermeye ikna ederler (cinsel zorlama olarak bilinir). İlerleyen aşamalarda, kurban daha fazla içerik göndermezse veya para vermezse görüntüleri arkadaşlarına ve ailesine göstermekle tehdit ederler. Bazı durumlarda ise, dolandırıcılar bir kurbanın bilgisayarını veya cihazını uzaktan ele geçirebilir ve kurbanları gizlice kaydetmek için web kamerasını açabilir. (Bu suç, tehdit aktörlerinin kurbanın bilgisayarına kötü amaçlı yazılım yüklediklerini ve porno içerikler izlediğini kaydettiğini iddia eden e-postalar gönderen cinsel zorlama dolandırıcılığı ile karıştırılmamalıdır).
Uygunsuz içerik
İngiltere’deki çocukların neredeyse yarısı internette kendileri için zararlı olan içerikler görmüştür. Pornografi veya şiddet içeren görüntülerin yanı sıra kendine zarar verme ve intiharı teşvik eden içerikler de söz konusudur. Bunlar az da olsa trajik sonuçlar doğurabilir. Çocuklarımızı aşırı korumak ile çok küçük yaşlarda potansiyel olarak zararlı içeriklere maruz kalmalarını engellemek arasında bir denge kurulmalıdır.
Nakit/pazar dolandırıcılığı
Çocuklarımız aynı zamanda çok iyi çevrimiçi tüketicilerdir. Bu da Facebook Marketplace gibi sitelere, ucuz ürün almak veya ihtiyacı olmayan ürünleri satarak para kazanmak için sık sık girebilecekleri anlamına geliyor. Ne yazık ki bu siteler aynı zamanda kusurlu ve sahte ürünlerden, satın alınan ancak asla teslim edilmeyen ürünlere kadar uzanan dolandırıcılık faaliyetlerinin de yuvasıdır. Genellikle kurbandan Cash App, Zelle, Venmo veya benzer uygulamalar aracılığıyla ödeme istenir. Bunu yapmak, satın aldıkları ürünün artık korunmadığı anlamına gelir, bu nedenle para gönderildiğinde artık dönüşü yoktur.
Korsan oyunlar
Çocuklar oyunları sever. Tahminlere göre 6-10 yaşındakilerin %68’i ve 11-14 yaşındakilerin %79’u bu oyunları oynuyor. Ancak oyun platformları ve hizmetleri çocukların siber zorbalık, sahtekarlık, dolandırıcılık ve uygunsuz içerik gibi risklere de maruz kalmasına neden olabilir. Kötü amaçlı yazılımlar genellikle oyuncular için yem olarak kullanılan korsan yazılımlarda gizlenir. Ayrıca oyun hesapları, genellikle toplanabilecek çok sayıda kişisel ve olası finansal bilgi içerdiğinden, kimlik hırsızları için kazançlı bir hedeftir.
İnternete bağlı oyuncaklar
Akıllı oyuncaklar için küresel pazar milyarlarca dolar değerindedir. Ancak bu cihazlar çocuklarımızın oyunlarını ve gelişimlerini artırmanın yanı sıra gizlilik ve güvenlik riskleri de barındırır. Oyuncaklar tarafından kaydedilen içerik ve hesapları korumak için kullanılan parolalar, satıcılar tarafından güvenli bir şekilde saklanmayabilir. Bazı durumlarda, güvenlik açıkları bilgisayar korsanlarının oyuncak aracılığıyla çocukları ve ebeveynlerini gözetlemesine olanak tanıyabilir.
Kimlik avı
Sosyal mühendislik taktikleri hem çocuklar hem de yetişkinlerde işe yarar. Genellikle kimlik avına yönelik e-postalar, mesajlar veya sosyal medya iletileri şeklinde gerçekleşir ve dolandırıcılar hedeflerine ulaşmak için güvenilir bir kuruluşun veya bazen bir arkadaşın kimliğine bürünür. Bunlar genellikle alıcının oturum açma bilgilerini veya kişisel/finansal verilerini vermesi için kandırmak ya da farkında olmadan cihazlarına kötü amaçlı yazılım yüklemelerini sağlamak içindir. Bu genellikle fidye yazılımı veya bilgi çalan kötü amaçlı yazılımlardır.
Bu yaz ailenizi nasıl güvende tutabilirsiniz?
Bu kadar geniş bir tehdit yelpazesi varken, bu yaz internet güvenliğine yardımcı olacak herkese uyan tek bir tavsiye yoktur. Bununla birlikte, en önemli kurallardan biri ebeveyn kontrolleriyle katı engeller koymadan veya ekran süresini yasaklamadan olası sorunlarla ilgili konuşmaktır. Bu, özellikle çevrimiçi dolandırıcılar gibi çocuklarınızın güvenliğine yönelik daha ciddi tehditler için önemlidir.
Aşağıdaki tavsiyeleri çocuklarınızla paylaşabilirsiniz:
- İnsanlar göründükleri gibi değildir, bu nedenle çevrimiçi iletişimde dikkatli olmayı unutmayın.
- Sosyal medya profillerinizi gizli tutun ve tanımadığınız kişilerden gelen istekleri kabul etmeyin.
- Özellikle de tanımadığınız kişilere kesinlikle gizli ve özel içerikler göndermeyin.
- İstenmeyen mesajlardaki bağlantılara asla tıklamayın veya ekleri açmayın.
- İstenmeyen bir mesajı yanıtlamak istiyorsanız, içeriğin yasal olup olmadığını, göndereni ayrıca kontrol edin (ancak doğrudan yanıt vermeyin veya e-postada verilen telefon numaralarını kullanmayın).
- Her hesap için her zaman güçlü ve benzersiz parolalar kullanın ve çok faktörlü kimlik doğrulamayı (MFA) etkinleştirin.
- Asla üçüncü taraf bir uygulama mağazasından yazılım indirmeyin.
- Herhangi bir konuda emin değilseniz veya birisi size internette zorbalık yapıyorsa her zaman ebeveynlerinizle konuşun.
Ayrıca ebeveynler aşağıdakileri uygulayabilir:
- Çocuğunuzun cihazının/bilgisayarının güncel olduğundan ve saygın bir satıcıdan kötü amaçlı yazılım karşıtı bir yazılım kullandığından emin olun.
- Aileye ait banka kartlarını çocuklarınızın oyun hesaplarına kaydetmeyin, böylece fazla harcama yapamazlar.
- İnternete bağlı oyuncakları satın almadan önce iyice araştırın ve kullanmadığınız zamanlarda bu oyuncakları her zaman kapalı tutun.
- Ekran süresi ve uygunsuz içerik hakkında temel kurallar belirleyin.
- Yukarıdakiler başarısız olursa, bazı içeriklere erişimi engellemek ve kullanım için zaman sınırı koymak için ebeveyn denetimlerini kullanabilirsiniz.
Çocuklar yaz tatilini uzun bulabilir ve okul arkadaşlarını özleyebilir. Dolayısıyla, internette biraz zaman geçirerek can sıkıntısından kurtulmak isteyebilirler. Ancak ebeveynler olarak çocuklarımıza arada sırada cihazlarını bırakmalarını, kafalarını kaldırmalarını ve en azından günde birkaç saat gerçek dünyada yaşamalarını hatırlatmamız gerekiyor.
İnternette yapılması ve yapılmaması gereken daha fazla şey için Safer Kids Online’a da göz atabilirsiniz. Ayrıca, ESET’in çocuklara çevrimiçi tehditleri nasıl anlayacaklarını öğreten yeni animasyon dizisi ’Hey PUG’ı izlemenizi de tavsiye ediyoruz.