| Sosyal medya

Telefonunuzu bırakın. Yoksa gelişmeleri kaçırma korkusu mu yaşıyorsunuz?

| 17 Jan 2022
Paylaş

Gelişmeleri kaçırma korkusu (FOMO) en çok, kaygı yaşayan kişi yokken başkalarının eğlenebileceği inancından kaynaklanan sosyal kaygı olarak tanımlanır. Ancak semptomları daha çeşitlidir ve hem çocuklar hem de yetişkinler için geçerlidir. Bir çocuk ne zaman FOMO'dan muzdarip olmaya daha yatkındır? Ve ergenlerde gelişmesi nasıl önlenebilir? Psikolog Jarmila Tomková, çocukların ruh sağlığı üzerindeki etkilerini açıklıyor.

 

Kaçırma korkusunu nasıl tanımlarsınız? FOMO pişmanlık, kıskançlık veya sosyal dışlanmadan farklı mıdır?

FOMO tüm bu duygularla ilişkilidir. İnsanlar pişmanlık duyabilir ve kararsızlık yaşayabilir. Ya da iyi kararlar vermediklerini ve diğerleri kadar tatmin edici bir yaşam sürmediklerini düşünürler. Bu sendrom genellikle insanlar zor zamanlardan geçerken veya kendilerinden mutlu değilken görülür. Bunun sonucu olarak, yeterince iyi olduklarına ve hiçbir şeyi kaçırmadıklarına dair güvence bulmak için çevrelerini izlemeye daha fazla odaklanırlar. Burada önemli olan, FOMO'nun neden olduğu endişe ve bağımlılık duygularıdır. Başkalarının hayatlarını kolaylıkla ve sevinçle gözlemlemezsiniz. Aksine, sizi depresif bir ruh haline sokar.

Çoğunlukla genç nesiller tarafından aktif olarak kullanılan sosyal ağ siteleri ile FOMO arasında yakın bir bağlantı var. Yetişkinlerde de FOMO gelişebilir mi?

Evet, gelişebilir. FOMO ile mücadele eden insanlar, çevrelerinde neler olup bittiğini bilmeye acil bir ihtiyaç duyuyorlar ve bu bilgiye bağımlı olurlar. Yetişkinler için bu, haberleri sürekli izlemek ve hiçbir şeyi kaçırmamak gibi farklı şekillerde kendini gösterebilir. Haberleri her zaman izlemek, hiçbir şeyi dışarıda bırakamamak ile her şeyi bilmenize gerek olmamasının gönül rahatlığıyla her gün haberleri izlemek arasında bir fark var. Bununla birlikte yetişkinler arkadaşlarıyla, meslektaşlarıyla veya mevcut akımlarla temaslarını, etkinliklerini, onaylarını kaçırmadıklarına dair güvence hissetmek için sosyal medyayı kontrol etmeye yönelebilirler.

Bir yetişkinin böyle bir konumda olabileceği bir duruma örnek verebilir misiniz?

Bir kişi iş yerinde güvensiz hissediyorsa, çalışma grubu sohbetlerine daha sık bakabilir ve çevrimiçi çalışma gruplarında paylaşım yapma ve daha etkin olma eğiliminde olabilir. Bu, kişinin bu çevrimiçi etkinlikleri yaptığı psikolojik duruşuna bağlıdır.

FOMO farklı yaş gruplarından çocukları nasıl etkiler? FOMO'nun kriz durumlarında ve düşük özgüvene bağlı olarak gelişme olasılığı daha yüksekse, gençler için daha yüksek bir risk oluşturabilir mi?

FOMO kendinizi yalnız hissettiğinizde, sevgilinizden ayrıldığınızda veya işten kovulduğunuzda gelişebilir. Bu noktada, kendinizden şüphe edebilir ve kötüleştiğinizi hissedebilirsiniz, bu da sizi FOMO sendromuna çekebilir. Gençler özellikle savunmasızdır, çünkü gelişim psikolojisindeki tüm araştırmaların onayladığı gibi onların özgüveni daha kırılgandır. Bu gelişim aşamasında öz değerlendirme, büyük ölçüde başkalarının ne düşündüğüne ve yaptıklarına bağlıdır. Bu nedenle, gençler en çok dışlanmaktan korkuyorlar. Yerlerini bulmaları ve çevreleri tarafından kabul edildiklerini hissetmeleri gerekiyor. Dışlanma korkusu, her zaman sosyal medyada bulunmalarının nedeni olabilir. Kendini onaylama arayışındalar ve sürekli olarak diğer insanlarla etkileşime giriyorlar. 

Yine de sosyal medyada, herkesin sadece harika şeyler yaptıklarını görebilirler. 

Kesinlikle, ve sonra diğer insanlarla mesajlaşmaya başlıyorsunuz, çünkü o dünyanın bir parçası olmak istiyorsunuz ve başlangıçta rahat hissetmekten sohbetleri sürekli kontrol etmeye ve birisinin mesajınıza cevap yazıp yazmadığını kontrol etmeye başlıyorsunuz. Bu nedenle, yalnızlık ve sosyal ağın sık kullanımı, FOMO'yu geliştiren için üreme alanlarıdır. Ve bir yetişkin bu duygularla daha iyi başa çıkabilse de, 14 yaşında bir kız onlarla o kadar kolay baş edemez.

FOMO konsantrasyon bozukluğuna yol açabilir. Aşırı durumlarda, insanlar evde kalamayacaklarını ve dışarı çıkmaları gerektiğini hissedebilirler. Uyku ve dinlenme gibi temel ihtiyaçlarımızı göz ardı etme riski var mı?

Mükemmel bir konuya değiniyoruz. Yatakta yatamama hissi ve başkalarının ne yaptığını kontrol etme ihtiyacı, kendinizi uyanık tutmanıza ve uyuyamamanıza, dinlenememenize veya hareketsiz kalmamanıza neden olabilir. Fakat herkesin hem hareket etmeye hem de hiçbir şey yapmamaya ihtiyacı vardır.

Bu davranış kültürel olarak ne ölçüde belirlenir? 

Eksik olma korkusu kısmen toplumdaki mevcut eğilimlerin bir sonucudur. Gençlerin izlediği birçok şovda benzer bir anlatı var: ana karakterler sık sık dışarı çıkıyor ve parti yapıyor, mükemmel görünüyor ve her zaman bir şeyler yapıyor. Bir şehirde yaşıyorsanız, her zaman dışarı çıkmak isteyebilirsiniz. Şehir canlı, hareketli, her zaman açıktır. İnsanların belirli tutumları benimsemelerini, bir şeyler satın almalarını ve hatta yapay olarak yaratılmış değerleri arzulamalarını sağlayan dijital pazarlama tarafından yönlendiriliyoruz. 

COVID-19 pandemisinin gelişinden bu yana bu eğilimlerde bir değşiklik oldu mu?

Pek değil. Bir yandan salgın bizi evde tutuyordu, ama diğer yandan internette bir sürü etkinlik yapmak zorunda kaldık. Bağlantıda kalma ihtiyacını güçlendirmiş olabilecek birçok çevrimiçi kurs vardı. Bazı insanlar ayak uydurmak için diziler izlemeye başladı. Benzer şekilde, yoga yapabilirsiniz, çünkü herkes bunu yapıyor. Ancak tetikleyici hala endişe duygusudur. Covid bunu o kadar değişmedi. Birçok insan şimdi endişeli hissediyor ya da önceki endişeleri daha da şiddetlendi. Sosyal faaliyetler için daha az fırsat olması buna neden oldu. Bu nedenle, özgüven oluşturma ve sevinç yaşama fırsatlarından yoksunduk. Bir pandemide insanlar daha fazla FOMO riski altındadır. 

İlgili teknolojinin kullanımını durdurmadan FOMO nasıl en aza indirilir?

Ebeveynler çocuklarının telefonlarını sürekli kullandıklarını, saatte birkaç kez ekrana bakma ihtiyacı hissettiklerini ve neler olup bittiğini takip ettiklerini fark ettiklerinde, bu onların FOMO'dan muzdarip oldukları anlamına gelmez. Gençler aşıksa, her zaman telefonlarına bakarlar - sendrom yoktur. Bununla birlikte, gençlerin kendilerinden şüpheleri varsa, kendilerini kötü hissediyorlarsa veya ters davranıyorlarsa, onlarla konuşmalısınız. Bu önlemenin yarısı. İlk adım onları bu konuda eğitmektir. Onlara, FOMO riskinin sosyal medyayla ilişkili olmasına rağmen, öncesinde de var olduğunu açıklayın (böylece sosyal medyayı reddettiğimizi düşünmezler). FOMO'yla ilgili konuşurken sosyal ağları yasaklamak yerine FOMO'nun bir sosyal olgu olduğunu belirterek konuşun.

Ebeveynler başka neyi etkileyebilir?

Çocuklarımızın sosyal ağlarda geçirdikleri zamanı etkileyebiliriz. Bunu küçük çocuklara sınırlamak zaten iyidir. Böylece her gün Facebook ya da Instagram'da yarım saat veya dört saat geçirdiklerinde nasıl hissettiklerinin farkına varmalarını sağlayabiliriz. Çocuklar için, araştırma bulgularını ve kendi deneyimlerimizi dahil ettiğimiz ya da diğer ailelerde bu işlerin nasıl yürüdüğünden bahsettiğimiz küçük bir atölye yapabiliriz. İnternetteki bazı profillerin ya da içeriklerin iyi hissetmelerini sağlamayacağını fark etmelerine yardım edin. Buna bakmak zorunda olmadıklarını veya reklamların nasıl çalıştığını bilmelerini sağlayın. Bu kritik yaşam dönemini mümkün olduğunca az yarayla atlatmalarına yardımcı olun. Kabul edelim ki ergenlik hoş bir dönem değildir. 

Bir ebeveynin, çocukların başkalarının onayını bu kadar istememesi, kendilerini oldukları gibi kabul edebilmesi ve sosyal medyanın gerçeklerinden bu kadar kolay etkilenmemesi için ne yapması gerekir?

Örneğin, çocukları hakkında benzersiz olanı sürekli olarak işaret edebilir, onları sevdiklerini söyleyebilir, bazı niteliklerini takdir edebilirler. Ancak performans odaklı övgülere değil de daha çok yaratıcılıklarına ve becerilerine, azimlerine ve farkındalıklarına odaklanabilirler. Çocukların orijinal varlıklar olduklarını ve zaten oldukları halleriyle iyi olduklarını hissetmelerine izin verin. Böylece çocuklar yaptıklarını neden yaptıklarını bilecek ve gerçek ihtiyaçlarının, enerji kaynaklarının ve motivasyonlarının ne olduğunu anlayacaklardır.

ESET Parental Control for Android ESET Parental Control for Android

İnterneti çocuklarınız için daha güvenli hale getirin

Android için ESET Ebeveyn Kontrolü

30 GÜN BOYUNCA ÜCRETSİZ DENEYİN

Aylık Bülten