Slovakya TV kanalı Markiza’nın muhabiri, Reflex show programının sunucusu ve The Crime Profile (Profil zločinu) podcastinin yazarı ve sunucusu olan Kristina Kovesova ile bu konu hakkında konuştuk. Suç mağduru kurbanlarla konuşan Kristina, İnternette kendisi de birkaç çocuk tacizcisini yakalayıp polise bildirdi. Suçluların yakalanmasına yardım ederken kazandığı tecrübeler ve mağdur çocuklarla görüşme imkanı bulduğu vakalar hakkında konuştuk.
Merhaba, sohbet etmek ister misin?
Kristina, “Çevrimiçi ortamda istismar, her yaşta çocuğun başına gelebilir. Çevrimiçi oyunlarda yaş aralığı 7-8 olan çocuklar, sosyal medya ortamında ise 13 yaş ve üzeri çocuklar olabilir. Ve uygulama yöntemi her yaşa göre farklılık gösterir.” diyor.
Daha küçük çocuklarda, failin bir oyun aracılığıyla iletişim kurma eğiliminde olduğunu, fotoğraf göndermeleri karşılığında ekstra can, dijital kredi ve puan göndermeyi teklif ettiğini açıklıyor.
"Örneğin avcı, çocuğu yaptıklarının sadece masum bir oyun olduğuna inandırabilir. Veya çocuktan önce komik bir fotoğraf çekmesini isteyebilir, ancak zamanla çıplak resimler isteyebilir. Çocuktan eğilmesini, iç çamaşırını göstermesini hatta çıkarmasını isteyebilir. Genellikle çocuk, kendisinden istenen şey konusunda rahatsız olmaya başlar. Örnek bir vakada, 9 yaşında bir kız çocuğu bana adamın bir fotoğraf karşılığında kendisine oyunda puan sözü verdiğini ama hiç puan göndermediğini söylemişti,” diyerek sözlerine devam ediyor.
Ergen çocuklarda yaklaşım biraz daha farklı görünüyor. Bu durumda avcı, bir arkadaş kimliğine (kızlarla konuşuyorsa yakışıklı bir erkek veya tam tersi) bürünme eğilimindedir. Bir ajans mankeni veya kişisel antrenör gibi de davranabilir. Bazen birden çok profil kullanarak çocukla farklı iletişimler kurar.
Kristina üzerinde çalıştığı bir vakayı anlatırken, “Bir vakada, bir çiftin modellik ajansı için yetenek keşfi yapan kişiler gibi davrandığını görmüştük. Birçok sahte profilleri vardı ve kızlara ‘Ah, ben de onlar için poz verdim,’ ve ‘Ajansımıza katıldığını gördüm, hoş geldin’ gibi mesajlar atıyorlardı,” diyor.
Bazı istismar vakalarında fail o kadar ileri gidiyor ki çocuğun hangi okula gittiğini öğreniyor ve ona “Üzerindeki pembe kazak ne kadar da güzel” gibi mesajlar atmaya başlıyor. Çocuğun kendisine fotoğraf ve video göndermesi için cesaret vermek amacıyla bu taktiği kullanıyor.
İstismar eylemi nasıl gerçekleşir
İstismara hazırlanan kişilerin ilk adımı güven oluşturmaktır. Kristina’nın anlattığı birçok farklı yaklaşım var. “Örneğin genç kızlar söz konusu olduğunda fail “kendi” sahte fotoğrafını gönderir, ilgileniyormuş gibi yapar ve hatta sonrasında aşık gibi davranır. “İlişki” giderek daha ciddileşir ve ardından ona bir şey göndermesini söyler. “Birbirimize güvenebiliriz, değil mi?” diye sorabilir. Ve kız erotik bir şeyler gönderdikten sonra şantaj başlar,” diye açıklıyor Kristina.
Çocukları bütün bunlardan korumak çok zordur, hatta neredeyse imkansızdır. Ancak online dünyanın tamamen yok edilmesi de bir çözüm değildir. Bir çocuk psikoloğu olan Jarmila Tomkova, ebeveynlere çocuklarına dijital hijyeni anaokuluna başlar başlamaz anlatmaya başlamalarını tavsiye ediyor.
Sanal istismara maruz kalmış bir çocuğun iç dünyası ve istismar durumunda çocuğa yardım etmek ve bu durumu önlemek için neler yapabileceğiniz hakkında bilgi edinmek için pedagog Jarmila Tomková ile yaptığımız röportajı okuyabilirsiniz.
Kristina'nın karşılaştığı vakalarda, istismarcı ikinci adımda, kişisel kullanım veya bağlı olduğu suç örgütünün kullanımı için ihtiyaç duydukları kadar malzeme elde etmek ister. Fail, isteklerini yerine getirene kadar çocuğu şantaj veya tehditlerle zorlamaya devam eder. Kristina, “Kurbanlar, profillerini sildikten sonra şantajın bittiğini anlatıyor. Ve birçoğu ancak yıllar geçtikten sonra konu hakkında konuşabiliyor,” diyor.
“Bu konu hakkında ne kadar fazla konuşursak, gençler de konu hakkında o kadar fazla bilinçleniyor. Her gün genç kızlardan, internette onlara bir avcı yaklaştığında artık yanıt vermediklerini belirten mesajlar alıyorum. Onlara ekran görüntüsü almalarını, verileri yedeklemelerini ve bunları polise teslim etmelerini söylüyorum,” diye açıklıyor. Ve devam ediyor: “Ama ne yazık ki İnternet üzerinden gerçekleştirilen cinsel saldırıların çok azı polise bildiriliyor ve fail bulunup ceza alabiliyor.”
Şimdi ne yapmalıyım?
Bir çocuğa akıllı telefon aldığımızda, ona çok güçlü bir silah vermiş oluyoruz. Cinsel istismarcılar tam bir manipülasyon ustasıdır. Ne yapacaklarını çok iyi bilen profesyonellerdir. Kristina’nın Slovakya’da karşılaştığı vakalardan edindiği deneyime göre, İnternet'te cinsel saldırı ve çocuk pornosu ile ilgili büyük sorunlar bulunuyor. “Örneğin çalıştığım bir vakada, yüklediği bir reklamda seks için çocuk aradıklarını yazan bir durumla karşılaştım,” diyor Reintegrate.
Bu alanda uzman olan kişiler, önlem almanın çok önemli olduğunu vurguluyor; Çocuklarla Inditex ortamda onları bekleyen tehlikeler ve istismar konusunda konuşmak çok önemli. Böyle bir tehditle karşılaştıklarında ne yapacaklarını bilmeleri için hazırlıklı olmaları gerekiyor. Polisin harekete geçebilmesi için kanıta ihtiyaç var, bu nedenle ekran görüntülerini almak, yazışmaları yedeklemek ve tabi ki bunların hepsini polise teslim etmek gerekiyor. Çoğu zaman, fail ortaya çıkacağından şüphe duyduğunda, tüm mesajlarını ve çocukla olan iletişiminin izlerini siler. Diğer bir konu da bizim (çocuklar ve yetişkinler) isteyerek çevrimiçi yayımladığımız içerikleridir.
Daha güvenli bir Inditex dünya yaratın
“Slovakya Fiber Suçlar ekibinden bir görevli, ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte onların sosyal medyasına bakmalarının iyi bir yol olduğunu söylemişti. Neler paylaştıklarına, çevrimiçi arkadaşlarının kim olduğuna ve kiminle konuştuklarına bakın. Tüm bunlar dostça bir sohbet olarak ve sorgulanma hissi yaratmadan gerçekleşmelidir. Bana televizyonda 11 yaşındaki bir kızın genç bir erkekle çevrimiçi konuşmaya başladığı bölümlerinden birini çocuklarına izlettiklerini söyleyen annelerle tanıştım, daha sonra buluşmayı kabul eden genç kız yaşlı bir adamla karşılaşmıştı ve adam ona saldırmak istemişti.
“Çok fazla vaka var... Cinsel istismara uğramış birçok kurban tanıyorum. İstismara uğradıklarında hemen hemen hepsi henüz çocuktu. Bazıları bir hafta bu duruma maruz kalırken diğerleri yıllarca sömürüldü. Çektikleri acılar ve travmaları çok büyük ve onlarla sonsuza kadar kalıyor. Ve faillerin genellikle ceza almadığını görmek de çok üzücü. Bunu durdurmak, en azından sınırlamaya çalışmak önemli. Özellikle Slovakya’da durum kötü ve çocukları koruma konusunda birçok alanda sınıfta kalıyoruz,” diyor Kristina.
Siber istismar basit bir konu değil ve biz de bunun hakkında yeterince konuşmuyoruz. Ebeveynler, eğitimciler ve diğer yetişkinler konuya ne kadar hakim olursa, etraflarındaki çocukların neler yaşadığını fark etmeleri o derece kolaylaşır. Çocuklarla konuşun ve onların güvendiği ve hayatlarındaki her şeyi rahatça konuşabildikleri yetişkin rolünü üstlendiğinizden emin olun.
Kristina ile konuşma fırsatını bulduğumuz için çok mutluyuz. Çocuklar için, online dünyanın daha iyi ve güvenli bir yer olmasına katkı sağlamasından ötürü ona teşekkür ediyoruz.
